CPAP bij Baby's: Wat je als ouder moet weten

Published on juli 01, 2024

7 minuten

Happy baby - Getty Images

Continuous Positive Airway Pressure, afgekort CPAP, speelt een essentiële rol in de neonatale zorg, voornamelijk voor premature baby's en pasgeborenen met ademhalingsproblemen.

Deze therapie biedt een constante stroom van lucht en zuurstof onder lichte druk om de luchtwegen open te houden, wat van cruciaal belang is voor een effectieve ademhaling. 

De introductie van CPAP introduceert een belangrijke mijlpaal voor de gezondheidszorg. In dit artikel zullen we uitgebreid toelichten wat ouders moeten weten over deze innovatieve therapie en hoe het een positieve invloed kan hebben op de gezondheid van hun kind.

Slaapverstoorde ademhalingspatronen bij baby's

Slaapverstoorde ademhalingspatronen bij baby's vormen een complex probleem(1). Bij het observeren van het slaapgedrag kunnen we diverse ademhalingsstoornissen waarnemen, inclusief periodiek ademhalen (2) en apneu van prematuriteit (3). Terwijl deze aandoeningen relatief bekend zijn, is het de obstructieve slaapapneu (OSA) die recentelijk minder aandacht heeft gekregen.

De reden waarom baby's meer vatbaar zijn voor ademhalingsproblemen tijdens het slapen, zoals obstructieve slaapapneu, hangt samen met verschillende medische en fysiologische factoren:

  • Structuur van de bovenste luchtweg (4): Baby's hebben kleinere en meer flexibele luchtwegen dan volwassenen. Dit betekent dat hun neus, keel, en luchtpijp gemakkelijker kunnen dichtvallen of geblokkeerd raken.
  • Unieke longmechanica (5): De longen en de manier waarop ze lucht binnenkrijgen en uitstoten (longmechanica) zijn bij baby's nog niet volledig ontwikkeld. Dit maakt ze gevoeliger voor problemen met de ademhaling.
  • Specifieke slaapfases, met name de REM-slaap (6): Tijdens de REM-slaap (Rapid Eye Movement-slaap), een diepe slaapfase waarin dromen vaak voorkomen, is de spierspanning in het lichaam zeer laag. Bij baby's neemt de REM-slaap een groot deel van de slaaptijd in beslag. De verminderde spierspanning kan ervoor zorgen dat de luchtwegen gemakkelijker dichtvallen.

De diagnose van OSA bij baby's wordt gesteld via polysomnografie, waarbij de oorzaak wordt bepaald door visualisatie van de luchtweg via endoscopie. Ernstige gevallen van OSA bij baby's gaan vaak samen met uitgesproken hypoxemie of slaapfragmentatie. Als gevolg hiervan is een behandeling noodzakelijk.

Ademhalings ondersteunende therapieën bij baby's

Diverse factoren kunnen leiden tot een ziekenhuisopname van pasgeboren baby’s op de Neonatale Intensive Care Unit (NICU), waarbij ademhalingsproblemen een van de belangrijkste oorzaken zijn. Afhankelijk van de ernst van de situatie kan de baby verschillende vormen van ademhalingsondersteuning nodig hebben. We kunnen vier hoofdtypen ademhalingsondersteuning onderscheiden(9):

Bij baby’s met een lager gewicht of met ernstige aandoeningen wordt mechanische beademing toegepast, waarbij het apparaat tijdelijk de ademhalingsfunctie overneemt totdat de longen van de baby zich voldoende herstellen of totdat de baby zelfstandig kan ademen. Lucht wordt toegediend via een dun plastic buisje ingebracht via de neus of mond tot aan de luchtpijp. Parameters zoals de zuurstofconcentratie, luchtdruk en ademhalingsfrequentie kunnen worden aangepast om aan de specifieke behoeften te voldoen. In dit geval wordt de ademhaling volledig ondersteund door de ventilator. Zodra de longen van de baby voldoende kracht hebben, wordt overwogen over te schakelen naar CPAP als tussenstap voordat zelfstandige ademhaling wordt bereikt.(8)

Continuous Positive Airway Pressure (CPAP) levert lucht aan de longen via neuskanalen of een tracheale buis. Deze kanalen zijn verbonden met een apparaat dat de ademhaling van de neonatus ondersteunt, die autonoom ademt zonder direct gebruik van de machine. De stroom van zuurstofrijke lucht handhaaft voldoende druk in de longblaasjes, waardoor instorting na elke ademhaling wordt voorkomen. Deze methode biedt aanvullende ondersteuning om de longfunctie te verbeteren.(8)

Aanvullende zuurstof kan worden toegediend via een neuscanule of een gezichtsmasker. Ongeacht de wijze van toediening, moet de zuurstof worden verwarmd (36-37°C) en bevochtigd om te voorkomen dat slijm afkoelt en uitdroogt, en om bronchospasmen te voorkomen.(7)

Pasgeborenen die niet reageren op deze interventies kunnen vloeistoffen nodig hebben om de hart-productie te verbeteren en komen in aanmerking voor CPAP-ventilatie of beademing met een ballonmasker (40-60 ademhalingen/min).(7)

Een effectieve optie is het Optiflow-systeem, dat continu stroom zuurstof levert tegen een vooraf ingesteld tempo, samen met verwarmde en bevochtigde lucht. Dit helpt niet alleen om de luchtwegen van de baby vochtig en warm te houden, maar kan ook het comfort van de patiënt verbeteren en de neusirritatie verminderen in vergelijking met andere methoden voor zuurstoftoediening.(7)

Niet-invasieve positieve drukbeademing (NIPPV) is een methode om ademhalingsondersteuning te bieden waarbij periodiek positieve luchtdruk via de neus wordt geleverd, met behulp van neuscanules of een neusmasker. Deze techniek helpt bij het openhouden van de longen en ondersteunt de ademhaling van de patiënt, vooral bij zuigelingen en premature baby's, door hun eigen ademhalingsinspanningen te versterken en te ondersteunen.(7)

Effecten van CPAP bij baby's:

Het gebruik van CPAP heeft talrijke positieve effecten bij zuigelingen, hoewel het ook complicaties met zich mee kan brengen:

Voordelen van CPAP bij baby's:

Onder de voordelen van het gebruik van CPAP bij baby's en pasgeborenen kunnen we het volgende opmerken:

  • Verbetering van de zuurstofvoorziening (8)
  • Verlaging van de ademarbeid (8)
  • Voorkomen van het instorten van de luchtwegen (8)
  • Vermindering van de behoefte aan mechanische ventilatie (8)
  • Faciliteren van de overgang naar onafhankelijke ademhaling (8)
  • Vermindering van het risico op complicaties zoals chronische longziekte van de prematuur (CLD) en bronchopulmonale dysplasie (BPD), die vaak voorkomen bij premature baby's.(2)

Complicaties van CPAP bij baby's:

Bij het benoemen van mogelijke complicaties die kunnen optreden bij het gebruik van CPAP bij zuigelingen, is het belangrijk om onderscheid te maken tussen complicaties die verband houden met de apparatuur zelf en complicaties die voortvloeien uit de klinische toestand van de patiënt (9):

Complicaties gerelateerd aan de apparatuur

  • Obstructie van de slang door knikken van de slang en/of het aflevercircuit
  • Onvoldoende levering als gevolg van verkeerde positie van de bi-nasale slangetjes/masker
  • Huidirritatie door het bevestigen van tapes op het gezicht (SNP)
  • Druknecrose rond de neusgaten en vervorming van het neustussenschot als gevolg van onjuiste bevestiging en positionering
  • Druknecrose rond het hoofd/oren en vervorming van het hoofd door het niet regelmatig losmaken van de hoed en bevestiging (bi-nasale buisjes)
  • Hoge luchtlek rond de slangetjes door open mond (SNP en bi-nasale buisjes) of lucht die ontsnapt uit het andere neusgat (SNP)

Complicaties gerelateerd aan de klinische toestand van de zuigeling

  • Obstructie van SNP of bi-nasalebuisjes door secreties
  • Pneumothorax
  • Pneumomediastinum
  • Pulmonaal interstitieel emfyseem
  • Verminderde cardiac output (door verminderde veneuze terugkeer) bij overmatige CPAP-niveaus
  • Maagdistentie en voedingsintolerantie
  • Verhoogde ademarbeid als gevolg van verhoogde luchtwegweerstand (gerelateerd aan diameter van SNP of bi-nasale buis)
  • Onvoldoende ventilatie

Duur van de CPAP-behandeling bij baby's

Er is geen onderzoek gedaan naar de behandelingsduur voor het gebruik van CPAP bij baby's. Aangezien elke patiënt en elk geval uniek is, zal de duur van de CPAP-behandeling variëren volgens individuele behoeften. Artsen zullen letten op factoren zoals leeftijd, zowel chronologisch als gecorrigeerd, gewicht, en respiratoire markers, om de duur van de behandeling te bepalen.(10)

Afhankelijk van de situatie kan de CPAP plotseling en volledig verwijderd worden, daarbij kan een neuscanule geïntroduceerd worden ter vervanging van de CPAP, en/of geleidelijk de respiratoire ondersteuning verminderen na verloop van tijd.(10)

 

Ouderlijke & medische betrokkenheid 

Zodra een pasgeborene gestabiliseerd is met CPAP-therapie, worden verzorgers en ouders aangemoedigd om actief deel te nemen aan troostende interacties, zoals het geven van knuffels, en bij te dragen aan essentiële verzorgingstaken, zoals het verschonen van luiers. (11)

Conclusie

In conclusie, CPAP-therapie is essentieel voor de zorg van baby's met ademhalingsproblemen. Ouders spelen een cruciale rol door emotionele steun te bieden en actief deel te nemen aan de zorg voor de baby tijdens het gebruik van CPAP. Open communicatie met het medische team is essentieel om eventuele zorgen aan te pakken. Met het juiste begrip en de samenwerking tussen ouders en gezondheidsprofessionals kan effectieve behandeling worden bereikt en kan de gezondheid van de baby worden verbeterd.

BRONNEN

  1. Obstructive Sleep Apnea in Infants - Eliot S. Katz, Ron B. Mitchell, Carolyn M. D'Ambrosio 185(8): 805–816
  2. Rigatto H. Periodic breathing. In: Mathew OP, editor. Lung biology in health and disease, Vol. 173: Respiratory control and disorders in the newborn. New York, NY: Marcel Dekker; 2003. pp. 264 and 478.
  3. Mathew OP. Apnea of prematurity: pathogenesis and management strategies. J Perinatol 2011;31:302–310. 
  4. Arens R, Marcus CL. Pathophysiology of upper airway obstruction: a developmental perspective. Sleep 2004;27:997–1019. 
  5. Gaultier C. Cardiorespiratory adaptation during sleep in infants and children. Pediatr Pulmonol 1995;19:105–117. 
  6. Curzi-Dascalova L, Peirano P, Morel-Kahn F. Development of sleep states in normal premature and full-term newborns. Dev Psychobiol 1988;21:431–444. 
  7. https://www.msdmanuals.com/professional/pediatrics/respiratory-problems…;
  8. https://www.marchofdimes.org/find-support/blog/nicu-how-does-cpap-diffe…;
  9. https://www.rch.org.au/rchcpg/hospital_clinical_guideline_index/Continu…;
  10. Duration of continuous positive airway pressure in premature infants - Nicolas Bamat, Erik A. Jensen, Haresh Kirpalani 10.1016/j.siny.2016.02.005
  11. https://www.enherts-tr.nhs.uk/wp-content/uploads/2019/10/CPAP-leaflet-f…;

V21_03-2024

Lees meer